شرط ضمن عقد نکاح چیست:

در قباله ازدواج هر شرطی که مخالف قانون نباشد، می توان به عنوان شرط ضمن عقد نکاح نوشت، برای اینکه بدانیم چه شروطی بهتر است نوشته شود، توصیه می کنم این نوشته مطالعه شود.

عقد نکاح

شروط ضمن عقد نکاح چند مورد هستند که از نظر آثار با هم متفاوتند، نحوه نگارش آن شروط بیانگر قصد و نیت طرفین و متعاقبا نحوه اجرای آن است. به طور کلی سه نوع شرط در حقوق کشور ما مورد پذیرش واقع شده است. 1- شرط فعل 2- شرط صفت 3- شرط نتیجه

برای آنکه بیشتر با شروط مذکور آشنا شوید ذیلا توضیحاتی با مثال ارائه می نمایم؛

شرط فعل:

شرط فعل به معنای آن است که شخصی انجام فعل ( عملی ) را تعهد نماید. مثلا شوهر تعهد می کند که 1.5 دانگ از آپارتمان خود را طی سه ماه آینده به نام زوجه انتقال دهد. این یک شرط فعل است، به بیان دیگر شوهر انجام یک عمل را متعهد شده است. یا مثلا شرط نماید که یک وکالتنامه طلاق، یا تنظیم شند حضانت فرزندان را تا یک سال آینده به همسر خود بدهد.  در مثالهای بالا مشاهده می کنید که زوج انجام عملی را طی ماهها یا سالهای آتی شرط کرده است و در هیچ کدام اکنون و در حال حاضر متعهد به انجام نیست. همین موضوع یکی از نشانه های شرط فعل است. بنابراین اگر مدت مذکور سپری شود و زوج به تهعد خود عمل ننماید، زوجه می تواند با مراجعه به دادگاه و تقاضای الزام زوج به ایفای تعهد، از شوهرش وفای به عهد و عمل به تعهد شرط شده را بخواهد. ” المومنون عند شروطهم ” . نتیجه چنین دعوایی آن است که اگر زوج باز هم  به تعهد خود با رای دادگاه عمل ننماید، دادگاه توسط نماینده خود یا توسط شخص ثالثی شرط تعهد مذکور را انجام می دهد. برای مثال در موضوع 1.5 دانگ انتقال سند ملک، نماینده دادگاه که معمولا مدیر یا دادورز اجرای احکام می باشد، در دفترخانه اسناد رسمی حاضر شده و با دستور دادگاه به جای شوهر 1.5 دانگ از ملک شوهر را به زوجه منتقل می نماید. یا مثلا در مثال تنظیم سند اعطای حضانت به زوجه، نماینده دادگاه در دفترخانه اسناد رسمی به جای شوهر سند مذکور را تنظیم و امضا خواهد نمود.

شرط صفت:

شرط صفت یعنی شرطی که صفت خاصی را در شخص ذکر نماید. البته توجه داشته باشید که این شرایط کلی هستند و از این شروط می توان در سایر قراردادها نیز مانند قرارداد خرید و فروش و اجاره و امثالهم هم استفاده کرد، لکن چون در اینجا ما محل سخنمان موضوع عقد نکاح و ازدواج است، بنابراین تسری شرطها را به اشخاص و عقد نکاح محدود نموده ایم. به هر روی در سند ازدواج اگر شرط شود که فلان خودرو با فلان مشخصات ( مشخصات معین ) مثلا سفید رنگ یا مدل  سال یا دندده اتوماتیک دو دیفرانسیل یا ….. باید به نام زوجه منتقل شود، این شرط، شرط صفت خواهد بود.

شرط صفت می تواند با شرط فعل و شرط نتیجه همراه باشد. نمونه یک شرط صفت همراه با شرط فعل:

 طی شرط ضمن عقد نکاح زوجه متعهد شد که یک خودرو هیوندای هیبرید مدل 2018 طی شش ماه آینده به نام زوجه منتقل نماید.

بر اساس این شرط فعل که زوج متعهد به انجام یک عمل ( انتقال و عنداللزوم خرید خودرو به نام زوجه ) شده است، صفات آن خودرو نیز ذکر شده که باید بر اساس آن عمل گردد. چنین شرطی را اگر زوج عمل ننماید، دادگاه با ورود به پرونده و صدور رای به نفع زوجه، زوج را ملزم می نماید که به تعهد خود منطبق بر شرط فعل و شرط صفت مذکور عمل نماید، اگر زوج به تعهد خود عمل ننمود، زوجه یا شخص ثالثی می تواند با اجازه دادگاه این شرط را انجام دهد و بابت هزینه های آن به دستور دادگاه از اموال زوج توقیف و به شخص انجام دهنده پرداخت می شود.

اولین پیشنهاد ما به شما مراجعه به وکیل دادگستری متخصص دعاوی خانواده می باشد. داوود اسیوند وکیل پایه یک دادگستری و متخصص در زمینه دعاوی خانواده می تواند در این موارد همراه و مشاور شما باشد.

شرط نتیجه:

شرط نتیجه آن است که شرطی ضمن عقد نکاح ذکر شود و طی آن در همان زمان نتیجه آن واقع شود. مثلا طی عقد نکاح زوج، زوجه را وکیل در طلاق با حق توکیل بغیر نمود. این یعنی زوج در همان لحظه زوجه را وکیل در طلاق نموده است و این واقعه ( وکالت در طلاق ) رخ داده است. بنابر این با امضا ذیل آن اینک زوجه وکیل زوج در طلاق است و می تواند هر موقع که بخواهد از شوهر خود با استفاده از وکالت اعطا شده طلاق بگیرد.

هر کدام از این شروط بنا به نحوه نگارش که دلالت بر قصد طرفین دارد، آثار متفاوتی را ایجاد می نماید و برای مطالبه انجام هر کدام باید دعوی مختص به آن شرط را مطرح نمود. مثلا در شرط فعل باید از دادگاه در خواست نمود که با توجه به تعهد زوج، دادگاه وی را ملزم نماید که تعهد خود را انجام دهد که به آن دعوی ” الزام به ایفای تعهد ” می گوییم . اما در مثلا دعوی مربوط به شرط نتیجه باید مستقیما از دادگاه تقاضا نمود که نتیجه شرط حاصل شود.

عقد نکاح

آیا مطالبه شروط ضمن عقد جزو مهریه است:

شروط ضمن عقد جزئی از مهریه محسوب نمی شود، بنابراین برای مطالبه آن باید حسب شرایط خاص فوق الذکر دعوی مختص به خود آن را مطرح نمود. برای مثال فرض کنیم شوهر ضمن عقد نکاح، ضمن تعیین صداق ( مهریه ) معادل 314 سکه بهار آزادی،  تعهد نماید یک و نیم دانگ از منزل مسکونی خود را تا سه ماه آینده به نام زوجه منتقل نماید. در صورتی که زوجه بخواهد مهریه خود را به اجرا گذاشته و آن را مطالبه نماید، باید به طریقی که قبلا گفته شده از طریق اداره ثبت و متعاقبا اجرای ثبت 314 سکه را مطالبه نموده تا از اموال شوهر توقیف و به مزایده گذاشته شود. اما برای مطالبه یک و نیم دانگ مسکن که جزء شروط ضمن عقد می باشد، باید ضمن دعوی جداگانه در دادگاه عمومی حقوقی ( و نه دادگاه خانواده ) مورد مطالبه قرار گیرد. پس مشاهده می فرمایید که حتی ممکن است مرجع رسیدگی کننده به شروط ضمن عقد نکاح دادگاه خانواده نباشد. البته همیشه اینگونه نیست و هر شرط باید حسب وضعیت خاص خود در دادگاه صالح، طبق قانون مورد رسیدگی قرار گیرد و این وظیفه شخص خواهان است که بر اساس شرایط ، دادگاه صالح را انتخاب نماید. طرح دعوی در دادگاهی که صالح به رسیدگی نیست ممکن است موجب طولانی تر شدن روند رسیدگی گردد، چرا که دادگاه غیر صالح با صدور قرار عدم صلاحیت، پرونده را به مرجعی که به نظر وی صالح به رسیدگی است، ارجاع می نماید و این فرایند گاهی تا یک ماه یا بیشتر زمان می برد.

قبل از تصمیم گیری در هر زمینه ای، گرفتن مشاوره از افراد متخصص، لازمه کار میباشد. برای گرفتن مشاوره از وکیل پایه یک دادگستری، اینجا را کلیک کنید.

زمان مطالبه اجرای شرط ضمن عقد:

برای مطالبه شروط ضمن عقد باید توجه نمود که اگر شرط موعدی برای انجام دارد، آن موعد سپری شده باشد ( در شرط فعل ) و اگر موعدی نداشته آیا مدت متعارف برای انجام آن سپری شده یا خیر. به هر روی همانطور که فوقا به عرض رسید، مثلا شرط نتیجه علی القاعده موعدی ندارد و به محض امضا واقع می شود، اما در شرط فعل معمولا موعد انجام وجود دارد و حتی اگر دقیقا مشخص نشده باشد باید ابتدا به واسطه اظهارنامه رسمی مطالبه شود و سپس بعد از منقضی شدن مدت متعارف، دعوی مطالبه در دادگاه  مطرح شود.

عقد نکاح

شروط ضمن عقد نکاح که در عقد نامه ( قباله ازدواج ) وجود دارد:

  • عدم پرداخت نفقه زوجه برای مدت 6 ماه از طرف مرد و همچنین عدم امکان اجبار وی به پرداخت نفقه زن
  • غیرقابل تحمل شدن زندگی برای زوجه به دلیل سوء اخلاق و سوء معاشرت مرد در زندگی مشترک
  • مبتلاشدن مرد به بیماری ناعلاج که تداوم زندگی زناشویی را برای زوجه به خطر اندازد.
  • جنون مرد در صورتیکه فسخ نکاح از نظر شرع ممکن نیست.
  • محکوم شدن مرد به مجازات 5 سال حبس یا بیشتریا محکوم شدن مرد به پرداخت جزای نقدی که باعث حبس وی به مدت 5 سال یا بیشتر شود.
  • در صورتیکه مرد به اعتیاد مبتلا شود که این نوع اعتیاد با تشخیص دادگاه خانواده مضر برای مصلحت خانواده باشد!
  • مرد بدون داشتن عذر موجه زندگی خانوادگی را برای مدت 6 ماه متوالی یا 9 ماه متناوب ترک نماید.
  • در صورتیکه حکم محکومیت قطعی مرد به دلیل مرتکب شدن به جرم و مجازات حد و تعزیر باشد و این جرم با حیثیت و شان خانوادگی زوجه مغایر باشد.
  • اگر زوجه بعد از 5 سال زندگی زناشویی، به دلیل عقیم بودن و عوارض جسمی شوهر از وی صاحب اولاد نشود.
  • اگر مرد 6 ماه مفقودالاثر شود.
  • در صورتیکه مرد بدون اجازه و رضایت زن، ازدواج مجدد نماید یا نتواند بین همسران خود عدالت رفتار نکند.

این شرایط در قباله ازدواج به صورت پیش فرض چاپ شده و آقایان با امضا آنها معمولا این شرایط را می پذیرند.

توصیه برای شرط ضمن عقد نکاح:

به غیر از موارد بالا بهتر آن است که زوجه به جای نوشتن مهریه با میزان بالا که معمولا هم در زمان وقوع اختلاف و مطالبه مهریه با توجه به دارایی زوج، نمی توان تا آن میزان اموال توقیف نمود ( به دلیل فقدان دارایی منقول و غیر منقول زوج ) زوجه شروط ضمن عقدی مانند حق حضانت فرزندان، حق طلاق، حق خروج از کشور و حق تعیین محل زندگی را در زمان عقد اخذ نماید.

داوود اسیوند، وکیل پایه یک دادگستری، متخصص در پرونده های طلاق، خانواده، مهریه، دیه، ارث و چک، آماده خدمات رسانی به شما عزیزان میباشد.

در صورت نیاز به مشاوره می توانید از طریق راههای ذیل با وکیل پایه یک دادگستری در ارتباط باشید.

   تلفن                        موبایل 

02144270612         09129215258

5/5 (3 نظر)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.