در مورد دعوای عدم نفوذ نیز باید گفت جایی که ادعای مدعی صرفا اعلام وقفه در قرارداد نیست و قصد دارد به طور کامل عدم رضایت خود را به دادگاه اعلام دارد و متعاقبا وقوع بطلان را به اثبات برساند، بی شباهت به دعوای ابطال نخواهد بود. بنابراین دعوای ابطال و عدم نفوذ از حیث لزوم و شرایط و آثار با هم شباهت کامل دارند و گاه نیز عدم نفوذ مقدمه دعوای ابطال است.

نقش دادرس در دعوای ابطال:

بی گمان هیچ دادگاهی بدون درخواست طرفین یا یکی از آنها نمی تواند وارد رسیدگی شود. این قاعده از ماده 2 قانون آئین دادرسی مدنی به دست آمده است. ولی به هرحال زمانی که دعوی از سوی ذینفع مطرح شده باشد دادرس می تواند در موارد  قانونی از رسیدگی امتناع کند. مثلا جایی که خود  را در طرح دعوی ابطال صالح نمی بیند، یا در جایی که دعوی ابطال به خوانده متوجه نیست، یا خواهان سمتی در دعوی ابطال ندارد.

لکن در بعضی موارد قانون مواردی را احصا کرده که قاعده فوق را تا اندازه ای تخصیص می زند. مثلا زمانی که قراردادی بر خلاف اخلاق حسنه و نظم عمومی کشور باشد.در اینجا قانون در ماده 975 قانون مدنی اشعار می دارد که محکمه نمی تواند قوانین خارجی یا قراردادهایی را که در تخالف با نظم عمومی و اخلاق حسنه است به موقع اجرا گذارد. همچنین در تاکید این اصل ماده 6 قانون آئین دادرسی مدنی نیز اعلام داشته است قراردادهایی که در مخالفت با نظم عمومی و اخلاق حسنه است در دادگاهها قابل ترتیب اثر نیستند. بنابراین دادگاهها تا جایی که قرارداد با نظم عمومی مخالف نباشد به دعوای ابطال فقط با درخواست اشخاص ورود می کنند ولی همانگونه که عرض شد در صورت وجود شرایط خاص می توانند بدون در خواست نیز ابطال معامله یا قراردادی را اعلام کنند.

نقش وکیل پایه یک دادگستری در دعوای ابطال:

همیشه لازم است که قبل از طرح دعوی ابطال مستندات و دلایل کافی برای به سرانجام رسانیدن آن موجود باشد و اگر وجود ندارد مهیا گردد. نقشه راه و استراتژی برای رسیدن به هدف طراحی شود و آنچه لازم برای اثبات ابطال معامله است طی دادخواستی به اطلاع دادگاه رسانیده شود. همانطور که قبلا معروض گردید دعوای ابطال صرفا به ادعای خواهان ولو آنکه به تائید خوانده هم برسد قابل اثبات نیست و دلایل حقوقی ابطال باید به نظر دادگاه احراز شود. این وظیفه و سایر موارد پیش گفته را وکیل پایه یک دادگستری آماده و مهیا می سازد. بنابراین آنچه به عنوان دعوی ابطال توسط وکیل پایه یک دادگستری مطرح خواهد شد، بهترین و جامع ترین حالت ممکن را خواهد داشت و موضوع را تا میزان قابل توجهی برای دادگاه روشن و واضح خواهد نمود که قطعا تصمیم گیری را برای دادرس دادگاه به مراتب آسان تر می نماید.

چه کسی حق اقامه دعوی دارد:

برای طرح دعوی ابطال مانند سایر دعاوی اشخاصی که می خواهند طرح دعوی نمایند باید ذینفعی خود را ثابت نمایند. یعنی باید اثبات شود که اگر این دعوی به نتیجه ای برسد نفعی مستقیم و قانونی به ایشان خواهد رسید. لکن تفاوتهایی در این دعوی یعنی دعوی ابطال با سایر دعاوی وجود دارد. با چند مثال مسئله را توضیح خواهیم داد. فرض کنید علیه شخص الف طرح دعوی خلع ید شده است یعنی مدعی ادعا کرده که این ملک که الف در آن سکونت دارد به واسطه عقد صلحی به ملکیت وی در آمده و می خواهد الف از آن ملک خارج شود. الف هر چند در قرارداد صلح بین مدعی و فروشنده دخالتی نداشته و حتی در آن مجلس، حضور هم نداشته است لکن اگر ثابت شود آن صلح که بین ایشان منعقد شده باطل است باعث می شود الف به سکونت خود ادامه دهد بنابراین الف در این دعوی ذینفع است و اگر متوجه بطلان عقد صلح شود می تواند طرح دعوی ابطال نماید.