مجنون  به اشخاصی اطلاق می شود که بواسطه عدم بلوغ عقلی پس از رسیدن به سن رشد (9 سالگی در دختران و 15 سالگی در پسران) توانایی درک و تمییز مسائل را ندارند و نمی توانند خوب و بد را از یکدیگر بازشناسند، بنابراین اعمال ایشان به جهت آنکه قصد واقعی در انجام آن امور ندارند باطل و بلااثر است، جنون می تواند بعد از رشد شخص واقع شود، مثلا فرض کنید شخصی به صورت عادی و نرمال بزرگ شده لکن پس از رسیدن به سن رشد بر اثر صانحه یا واقعه ای دچار بیماری شدید روحی شده و مجنون می گردد و یا به جهت مشکلات روحی و شخصیتی که از دوران کودکی با وی همراه بوده است پس از رسیدن به سن بلوغ و رشد، دچار بیماری های حاد روحی گردیده و اصطلاحا مجنون  می شود. به هر روی برای مجنون باید قیم تعیین گردد و اعمال وی به هیچ عنوان اصالتا و بدون دخالت قیم مشروعیت ندارد.

صغیر در واقع به کودکان اطلاق می گردد، به اشخاصی که هنوز به سن رشد نرسیده اند، صغیر خود به دو گروه تقسیم می شود صغیر ممیز و صغیر غیر ممیز، صغیر ممیز اشخاصی هستند از سن 7 یا 8 سالگی گذشته و اکنون توانایی و شعور این را یافته اند که بعضی مسائل شر و بعضی خیر هستند لکن هنوز به رشد ذهنی کافی دست نیافته اند که بتوان اعمال آنان را بدون سرپرستی والدین یا سرپرستان نافذ تلقی کرد. صغیر غیرممیز به کودکانی اطلاق می شود که این توانایی را نیز ندارند و هیچ کدام از اعمال ایشان بر اساس قصد و نیت واقع نمی گردد بلکه صرفا از روی غریزه یا احساس عمل می نمایند، در این محدوده آثار اعمال صغیر غیر ممیز و مجنون بسیار نزدیک می باشد و هیچ کدام توانایی متعهد شدن را ندارند مگر با واسطه و از طریق قیم یا سرپرست قانونی خود.

سفیه به اشخاصی گفته می شود که به سن بلوغ و رشد رسیده اند لکن علیرغم اینکه می توانند در بعضی موارد خیر و شر را تشخیص دهند اما در کلیه امور خود به اندازه کافی دارای شعور نیستند و بنابراین بعضی تصمیمات ایشان از روی قصد و بعضی فاقد قصد است و ایشان نیز باید دارای قیم باشند. از این لحاظ وضعیت حقوقی سفیه مانند صغیر ممیز است. لازم بذکر است که سفها نیز مانند مجانین می توانند سفیه متصل به صغر و سفیه غیر متصل باشند، یعنی سفیهی که از ابتدا و از دوران کودکی به این عارضه مبتلا بوده مانند اشخاصی که به ایشان سندروم دان اطلاق می شود و یا سفیهی باشد که پس از رسیدن به سن بلوغ و یا رشد و در عین سلامت بر اثر صانحه یا حادثه ای دچار این عارضه گردد.

حال که با معنای حجر آشنا شدیم باید بررسی کنیم کدام اشخاص دارای اهلیت دارا شدن حق (اهلیت تمتع) و کدام اشخاص دارای اهلیت اجرای حق (اهلیت استیفا) هستند.

اشخاص در طول زندگی اقداماتی که بار حقوقی دارد بسیار انجام میدهند، ممکن است اموالی را خریداری نمایند و مالک آن گردند یا ممکن است آن را بفروش رسانند و متعهد به انتقال سند شوند، ممکن است از اشخاص شکایت کنند یا طرح دعوی حقوقی نمایند، ممکن است مرتکب جرم شوند یا نکاح یا طلاق کنند، به هرروی هر شخص برای انجام این امور به اهلیت نیاز دارد. اهلیت تمتع با زنده متولد شدن شخص به وجود می آید و با فوت اشخاص از بین می رود، یعنی هر طفلی که به دنیا می آید می تواند مالک اموالی شود، چه به صورت ارث و چه به صورت هبه کردن به وی،  مثلا کودکی که هنوز به دنیا نیامده و پدر وی فوت می نماید و اموالی از وی بجای می ماند به محض زنده متولد شدن اهلیت تمتع دارد و صاحب و وارث  آن اموال محسوب می گردد، لکن اهلیت استیفا ندارد مثلا نمی تواند اموال را بفروشد یا اجاره دهد تا زمانی که به سن رشد برسد. سن رشد در حقوق ایران برای پسران 15 سال قمری و برای دختران 9 سال قمری است. البته در این مورد نظریات و قوانین مختلفی وجود دارد که قابل تامل است لکن فعلا رویه اکثر دادگاهها در مورد سن رشد همین است که معروض شد. به هر حال طفلی که با زنده متولد شدن دارای اهلیت تمتع بوده و صاحب اموالی شده است تا رسیدن به سن رشد دارای اهلیت استیفا نخواهد شد و نمی تواند نسبت به اموال خود بصورت مستقل تصمیم گیری نماید. پس از رسیدن به سن بلوغ نیز همانگونه که در توضیح محجوران به عرض رساندم باید دید که شخص آیا محجور است یا خیر اگر مجنون باشد که هرگز اهلیت استیفا پیدا نمی نماید و اگر سفیه باشد اهلیت استیفای وی محدود به قبول کردن اموال به صورت مجانی و نکاح و طلاق خواهد بود و در خرید و فروش و بخشیدن اموال خود اهلیت استیفا ندارد.