بحث هایی که در مورد نفقه و مهریه میباشد . بلحاظ درگیر بودن این مفاهیم است . یعنی اینکه زن بعد از عقد و با عقد نکاح به چه حقوقی میرسد. و حقوق مرد چیست و اگر زن تمکین کند و یا نکند حقوق هر کدام چگونه است .
در مقابل این سوالات باید گفت . که بصورت مشخص در صورت وقوع عقد نکاح زن مالکیت مهریه را دارا میشود . و بر اساس قانون هر دخل و تصرفی در آن میتواند بکند و بخاطر همین شرایط است که مردان جوان گاهاً بدرخواست همسرانشان به زندان هم میافتند.
به چه کسی ناشزه گفته میشود؟
مطابق ماده ۱۱۰۲ قانونی مدنی، همین که عقد ازدواج به طور صحیح واقع شد . روابط زوجیت بین طرفین موجود و حقوق و تکالیف زوجین در قبال هم برقرار میشود . که از جمله آن وظایف، تمکین زوجه نسبت به زوج است. تمکین عبارت از اطاعت کردن زوجه در انجام وظایف زناشویی، سکونت در منزل مشترک که شوهر اختیار کرده. و حسن معاشرت در تشیید مبانی خانواده است . که در اصطلاح حقوقی به آن تمکین خاص و تمکین عام اطلاق میشود.
همچنین نافرمانی زن از انجام وظیفه خاص زناشویی را نشوز و چنین زنی را ناشزه میگویند.
بنابراین زن ناشزه کسی است که نسبت به انجام وظایف زناشویی بدون دلیل موجه و مانع شرعی امتناع میکند. در این حالت است که زن مستحق دریافت نفقه نمیشود.
قانون مدنی در ماده ۱۱۰۸ به صراحت بیان میدارد: هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود. البته وجود مانع شرعی و قانونی برای زن در عدم تمکین مانع دریافت نفقه نیست.
همچنین بدیهی است . که تمکین زن نیازمند تمهید مقدمات و تهیه لوازم آن از جمله فراهمسازی مسکن مناسب و لوازم ضروری سکونت است . که باید قبلا توسط زوج مهیا شده باشد و زن باید ضمن سکونت در منزل شوهر خود نسبت به ادای وظایف زناشویی اقدام کند.
در اصطلاح حقوقی، عبارت است از برآوردن نیازهای شوهر و اجابت کردن خواستههای مشروع وی. زن نیز در مقابل مکلف است . نیازهای جسمی و مشروع شوهر خود را بر آورده کند، مگر در دوران بیماری که او را از انجام این وظیفه باز میدارد. زن ملزم به تامین خواستههای خلاف شئون اخلاقی یا مغایر با سلامت جسم و روح و یا روش های انحرافی نیست . ولی جز در مواردی که گفته شد. اگر از شوهر خود تمکین نکند، شوهر می تواند از پرداخت نفقه خودداری ورزد.
یکی دیگر از موارد تمکین اقامت در اقامتگاه دایمی شوهر است، یعنی زن برای دریافت نفقه باید در خانه شوهر زندگی کند. مگر آن که حین وقوع عقد شرطی جز این شده باشد و مورد سوم، الزام زن به حسن معاشرت با شوهر خویش است.
جهت مشاوره مستقیم با وکیل دادگستری متخصص در امور خانواده و طلاق اینجا کلیک نمایید
تمکین عام
زن می بایستی در منزلی که شوهر انتخاب می کند . و البته متناسب با شان زوجه باشد سکونت نماید و در واقع مرد به زن دسترسی داشته باشد. مگر اینکه انتخاب مسکن با زوجه در عقد نکاح شرط شده باشد .ولی در عین حال بایستی پس از انتخاب مسکن تمکین عام از شوهر داشته باشد تا ناشزه محسوب نشود.
پذیرفتن ریاست مرد در خانواده (ماده ۱۱۰۵ قانون مدنی) و همچنین حق سکونت زوجه نیز تمکین عام زناز شوهر محسوب می شود.
ماده ۱۱۰۵قانون مدنی– «در روابط زوجین ریاست خانواده از خصائص شوهر است»
ماده ۱۱۱۴قانون مدنی– «زن باید در منزلی که شوهر تعیین می کند سکنی نماید مگر آنکه اختیار تعیین منزل به زن داده شده باشد»
تمکین خاص
بر قراری رابطه خاص جنسی و زناشویی متعارف است. و ناظر به اطاعت پذیری زن از مرد در مسائل جنسی به طور متعارف است. که در واقع تمکین جنسی است.
دادخواست الزام به تمکین
زوج یا وکیل او در موارد عدم تمکین زوجه بایستی با دادن دادخواست الزام به تمکین از طریق ثبت در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی در دادگاه خانواده محل اقامت زوجه اقامه دعوی تمکین کند. بهتر است قبل از تقدیم دادخواست، اظهارنامه ای مبنی بر لزوم تمکین و بازگشت زوجه به منزل از طرف شوهر برای زن فرستاده شود.
رویه دادگاه ها خانواده تهران چنین است که زوج بایستی ثابت نماید. که عقد مقدمات تمکین مثل تهیه مسکن متناسب زوجه و اثاث البیت را تهیه کرده است.
پرونده الزام دو مرحله ای است . یعنی هر کدام از زوجین که رای دادگاه بدوی به ضرر او باشد می تواند در فرجه ۲۰ روزه پس از ابلاغ رای، نسبت به اعتراض و تجدید نظر خواهی از طریق ثبت در دفتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام نماید.
اجرائیه حکم الزام پس از قطعیت حکم و صدور رای به نفع شوهر، به تقاضای او از دادگاه بدوی درخواست شود.
نکته ای که باید توجه کرد اینکه به زور و قوه قاهره زنی را که محکوم به تمکین شده به خانه شوهر نمی آورند. فقط اگر زوجه رای دادگاه را اجرا نکند . و تمکین از شوهر نکند ناشزه محسوب می شود و زوج می تواند از مزایای آن استفاده کند.
وکیل پایه یک دادگستری در امور اسناد تجاری و قراردادها