مقدمه

یکی از اسناد تجاری پرکاربرد در جامعه ما سفته است که به دلیل مختلف از جمله در محل کار به دلیل ضمانت حسن انجام کار و یا ضمانت های بانکی و غیره از افراد درخواست می شود که فرد با ارائه سفته متعهد می گردد  و در صورتی تعهد انجام نشود و یا در هر صورت سفته به اجرا گذاشته شود باید فرد شاکی به طق قانونی اقدام نماید یکی از این طرق شکایت در دادگاه است دادگاهی به دادخواست مطالبه سفته رسیدگی می کند که صالح باشد . در واقع اگر فرد متعهد از انجام تعهد سرباز زند شخص طلبکار می تواند از طریق مراجعه به دادگاه صالح اقدامات لازم را برای مطالبه سفته انجام دهد . به همین دلیل در این مقاله به بررسی شرایط مطالبه سفته و طرق پیگیری سفته و صلاحیت و بررسی دادگاه صالح برای مطالبه سفته می پردازیم.

توضیحاتی درمورد شکل ظاهری سفته

برابر قانون تجارت، سفته علاوه بر امضای یا مهر باید دارای تاریخ بوده و مطالب زیر نیز در آن قید شده باشد:

• مبلغی که باید پرداخت شود “با حروف”
• گیرنده وجه
• تاریخ پرداخت
• البته لازم است که نام و نام خانوادگی صادر کننده، اقامتگاه وی و محل پرداخت سفته نیز در آن نوشته شود.
• سررسید سفته یا موعد پرداخت آن، معمولا با روز، ماه و سال به صورت مشخص در آن نوشته می شود، با این وجود، قانون به (عندالمطالبه بودن) آن نیز اشاره کرده است و این بدان معناست که به محض مطالبه دارنده سفته، صادر کننده باید آن را بپردازد.
• اگر زمان پرداخت سفته روز معینی باشد که آن روز با تعطیلی رسمی مصادف شود، سفته باید در روز بعد از تعطیل پرداخت شود.
• سفته قائم به وجود دو شخص است: صادر کننده که مدیون و بدهکار است و شخص دیگر که ممکن است در هنگام صدور سفته معین یا نامعلوم باشد.
• درصورتی که سفته برای شخص معینی صادر شود، نام و نام خانوادگی او در سفته آورده می شود در غیر این صورت به جای نام او نوشته می شود: «در وجه حامل».

درمورد اول، شخص معین و در مورد دوم، دارنده سفته در مقابل صادرکننده طلبکار می شود و باید مبلغ سفته را در سررسید آن بپردازد.

اگر سفته عندالمطالبه باشد، صادرکننده باید به محض مطالبه مبلغ آن را پرداخت کند.

این مطلب مرتبط است : سفته چیست

شرایط مطالبه سفته

1. دارنده سفته باید در موعد مقرر ( سررسید ) وجه سفته را مطالبه کند . اگر پرداخت شد که مشکلی نیست در غیر این صورت دارنده سند ( سفته ) باید ظرف ده روز کاری نسبت به عدم وصول وجه سفته اقدامی انجام دهد که اصطلاحا به این اقدام واخواست گفته می شود . واخواست ، اعتراض رسمی نسبت به عدم وصول وجه سفته می باشد . واخواست حتما باید در برگه های آماده دادگستری تنظیم و تقدیم دادگاه گردد و تنظیم هر گونه واخواست برای پرداخت وجه سفته که از سوی دارنده ان برای صادر کننده سفته ارسال شود فاقد ارزش حقوقی است و واخواست تلقی نمی شود .
   برگه واخواست در سه نسخه تنظیم می شود و رونوشت سفته به آن ضمیمه می گردد و به آدرس صادر کننده که دارنده در برگه واخواست ذکر کرده ارسال می شود . برگه دوم در محل تحویل صادر کننده می گردد و برگه اصلی به دارنده سفته تحویل داده می شود و برگه سوم در دفتر دادگاه بایگانی می شود .
2. اگر سفته ظهر نویسی شده باشد یعنی سفته دست به دست شده باشد و افرادی آنرا پشت نویسی کرده باشند تمامی افراد مذکور در برابر دارنده مسئولیت تضامنی دارند ، مسئولیت تضامنی یعنی دارنده به هر کدام از ظهر نویس ها که مراجعه کند می تواند تمام وجه سفته را ازآنها مطالبه کند و آنها موظف به پرداخت هستند .
   دارنده سفته برای استفاده از مسئولیت تضامنی ظهر نویسان باید ظرف یکسال از تاریخ واخواست دادخواست خود را به دادگاه تقدیم کند در صورت عدم رعایت این بازه زمانی دارنده سند هیچ حقی در برابر ظهر نویسان نخواهد داشت و مسئولیت تضامنی مذکور برای ظهر نویسان منتفی است .
3. با رعایت این دو شرط دارنده سفته می تواند از دادگاه رسیدگی کننده به دعوا توقیف اموال صادرکننده را قبل از رسیدگی و صدور حکم تقاضا کند و دادگاه می تواند وجه موجود در سفته را پس از صدور حکم از اموال صادر کننده به صورت وجه نقد یا مال توقیف شده به دارنده تحویل دهد در غیر اینصورت دارنده سفته که چنین اقدامی کرده پس از صدور حکم نسبت به بقیه طلبکاران دارای حق اولویت می باشد .

جهت مشاوره مستقیم با وکیل دادگستری متخصص در امور چک اینجا کلیک نمایید

طرق پیگیری سفته

طرق پیگیری سفته یعنی فرد می توان برای شکایت و پیگیری و دریافت طلب خود به صورت های ذیل اقدام نماید :

1- طرح دعوای تجاری

همان طرح دعوا با تقدیم واخواست است که در صورت عندالمطالبه بودن سفته می بایست سررسید آن معلوم گردد تا بتوان از مزایای اسناد تجاری و حق تقدیم واخواست بهره مند شد . برای مثال : درخواست تامین خواسته بدون تودیع خسارت احتمالی از جمله مزایای اسناد تجاری محسوب می شود .

2- طرح دعوای مدنی از طریق تقدیم دادخواست

چون سفته یک سند پرداختی است می توان به صورت یک سند عادی هم که شده نسبت به پرداخت آن طرح دعوا کرد ولی در این صورت نمی توان از مزایای اسناد تجاری که در بالا به آن اشاره شد استفاده کرد . دادخواست سفته های کمتر از بیست میلیون تومان باید در شورای حل اختلاف مطرح شوند ولی اگر وجه سفته بیشتر از بیست میلیون تومان باشد طرح آن در دادگاه الزامی می باشد .