قرار موقوفی تعقیب:

قرار موقوفی تعقیب زمانی صادر می شود که بنا به جهاتی امکان ادامه تعقیب متهم وجود نداشته باشد. در این نوشته قرار موقوفی تعقیب و راههای اعتراض به آن را بررسی می کنیم.

قرار موقوفی تعقیب از قرارهایی است که فقط در دادسرا یا دادگاه کیفری صادر می شود بنابراین صرفا در موارد جرائم، چنین قراری صادر می شود و در دعاوی حقوقی قرار موقوفی تعقیب نداریم. ابتدائا بررسی می کنیم قرار چیست و در چه مواردی صادر می شود و سپس به موارد صدور قرار موقوفی تعقیب می پردازیم.

قرار چیست و در چه مواردی صادر می شود:

قرار در دادگاه به معنی دستورات و تصمیمات خاصی است که دادگاه صادر می کند و معمولا به طرفین ابلاغ می شود و تفاوت آنها با سایر تصمیمات دادگاه آن است که تصمیمات ساده معمولا به هیچ کدام از طرفین ابلاغ نمی شود و صرفا در پرونده ثبت می شود و تصمیمات مهمتر مثل حکم در مورد دعوی تعیین تکلیف نهایی می کند در حالیکه قرارها حتی اگر قاطع دعوی باشند، برای همیشه رفع تنازع نمی کنند و اختلاف ممکن است مجددا توانایی طرح در دادگاه داشته باشد. در ادامه این مورد را ذیل عنوان اعتبار “امر مختوم” توضیح خواهیم داد. قرارها به طور کلی به دو دسته تقسیم می شود؛ قرارهای اعدادی و قرارهای قاطع دعوی.

 

اولین پیشنهاد ما به شما مراجعه به وکیل دادگستری متخصص دعاوی حقوقی و کیفری می باشد. داوود اسیوند وکیل پایه یک دادگستری و متخصص در زمینه دعاوی ارث می تواند در این موارد همراه و مشاور شما باشد.

  • قرارهای اعدادی: قرارهایی که برای بررسی بیشتر و تحقیقات صادر می شود مثل قرار کارشناسی قرار اعدادی نام دارد. این قرارها در مورد پرونده به طور کلی تعیین تکلیف نمی کند لکن آن را آماده صدور رای می کند. سایر قرارهای اعدادی عبارتند از قرار معاینه محل، قرار تحقیقات محلی، قرار اتیان سوگند، قرار استماع شهادت شهود، قرار اناطه.
  • قرارهای قاطع دعوی: قرارهای قاطع دعوی هر چند که در مورد دعوی به طور کامل تعیین تکلیف نمی کند و برنده نهایی را مشخص نمی نماید لکن بنا به جهاتی دعوی را پایان می دهد. در حقیقت این نوع قرارها زمانی صادر می شوند که مانعی برای رسیدگی وجود داشته باشد. موانعی مثل عدم امکان رسیدگی به جهت ذینفع نبودن خواهان یا شاکی در دعاوی خصوصی، عدم توجه دعوی به خوانده، عدم امکان تعقیب متهم به دلیل فوت وی و یا عدم وجود دلایل کافی برای توجه اتهام به متهم.

قرار به طور کلی ممکن است در همه دعاوی چه کیفری و چه حقوقی صادر شود. در واقع بستگی به دعوایی که مطرح می شود دارد. بعضی قرارها مخصوص دادسرا و دعاوی کیفری است مثل قرار موقوفی تعقیب و بعضی مخصوص دعاوی حقوقی مثل قرار رد دعوی و بعضی بین هر دو مشترک است مثل قرار  ارجاع به کارشناسی.

قرار موقوفی تعقیب:

قرار موقوفی تعقیب علی القاعده زمانی صادر می شود که مانعی برای رسیدگی به اتهام وجود داشته باشد. در واقع فارغ از اینکه متهم واقعا قابل محکوم شدن باشد یا نباشد و قبل از اینکه به جرم وی رسیدگی شود و رای قطعی در این رابطه صادر شود. ممکن است مانعی به وجود بیاید که ادامه تحقیقات را ناممکن سازد. مثل فوت متهم. در حقیقت با فوت متهم امکان رسیدگی و تحقیقات از بین می رود و حتی اگر هم تحقیقات و دادرسی ادامه یابد نتیجه ای نخواهد داشت چرا که شخص فوت شده قابل مجازات نیست. مگر در جرائمی که دیه باید پرداخت شود که آنهم در واقع نوعی دعوای حقوقی است و نه کیفری، چرا که پس از فوت متهم از اموال وی قابل برداشت است.

در سایر موارد نیز ممکن است چنین موانعی وجود داشته باشد لکن به هر حال امکان اعتراض به چنین تصمیمی وجود دارد، در ادامه ابتدا موارد صدور قرار موقوفی تعقیب را شرح خواهیم داد و سپس در مورد مدت و نحوه اعتراض مواردی به عرض می رسد.

موارد صدور قرار موقوفی تعقیب:

  • فوت متهم یا محکوم: همانطور که فوقا مذکور گردید فوت متهم یا محکوم از مواردی است که موجب صدور قرار موقوفی تعقیب خواهد شد. این قرار به شاکی یا شاکیان ابلاغ می شود و این بدان معناست که امکان تعقیب متهم دیگر وجود ندارد و ایشان اگر به این موضوع اعتراضی داسته باشند باید مطابق آنچه که بعدا خواهیم گفت اعتراض خود را در مهلت مقرر ثبت نمایند.
  • گذشت شاکی در جرائم قابل گذشت: گذشت شاکی نسبت به جرم واقع شده موجب قرار موقوفی تعقیب است. این قرار یعنی امکان تعقیب متهم به جهت گذشت شاکی وجود ندارد. اما لازم به ذکر است که گذشت شاکی در همه جرائم چنین امکانی مهیا نمی سازد. بلکه فقط در جرائم خصوصی یا همان جرائم قابل گذشت چنین اثری دارد. جرائم قابل گذشت جرائمی است که در قانون تعیین شده است. در واقع اصل بر این است که اگر جرمی به صراحت در قانون قابل گذشت اعلام نشده باشد غیر قابل گذشت محسوب می شود. جرائم قابل گذشت در قانون در ماده 104 قانون مجازات اسلامی اعلام شده است لکن موارد دیگری نیز در قانون کاهش مجازات حبس تعزیری به آن اضافه شده است. موارد دقیق جرائم قابل گذشت تحت نوشته ای با همین عنوان در سایت وجود دارد که در آن به تشریح به جرائم قابل گذشت پرداخته شده است.
  • شمول عفو: عفو در نظام حقوقی به دو قسمت تقسیم می شود. یکی عفو عمومی و یکی عفو خصوصی. در عفو عمومی که به واسطه آزاد شدن اشخاصی که یک جرم یا جرائم خاص انجام داده اند، تمامی آن افراد بدون محاکمه آزاد می شوند. این اتفاق نادر معمولا زمانی که یک انقلاب یا تغییر بنیادین و اساسی در کشور و قانون اساسی رخ می دهد، واقع می شود. مثل زمانی که پس از انقلاب در کشور ما، تمامی مجرمین و محکومین سیاسی که در رژیم سابق بازداشت شده و در زندان بودند، بدون محاکمه آزاد گردیدند. به این اتفاق و بخشایش که معمولا پس از وقایع بزرگ و تاریخی رخ می دهد، عفو عمومی می گویند. در مقابل عفو خصوصی است که معمولا در کشور ما توسط مقام رهبری تجویز می گردد. مثل موضوع بخشیدن زندانیان جرائم غیرعمد در مناسبت ها و اعیاد. بنابراین عفو خصوصی در کشور ما صرفا به همین واسطه اتفاق می افتد و در آن مجرمین خاص با پیشنهاد رئیس قوه قضائیه به رهبر بخشیده و عفو می شوند. لازم به ذکر است تفاوت این نوع عفو (عفو خصوصی) با عفو عمومی آنست که در عفو عمومی همه جوانب مربوط به جرم حذف می شود ولی در عفو خصوصی فقط میزان محکومیت و مدت آن قابل گذشت از طرف حکومت است و مثلا در مواردی مثل پرداخت حق الناس یا دیه باید توسط زندانیان یا دولت به قربانیان پرداخت گردد، یا مثلا جریمه هایی که علی القاعده پس از دوران محکومیت برای مجرمین در نظر گرفته می شود، در عفو خصوصی از بین نمی رود اما در عفو عمومی مجرمین مشمول عفو محرومیت از حقوق اجتماعی نخواهند داشت.

قبل از تصمیم گیری در هر زمینه ای، گرفتن مشاوره از افراد متخصص، لازمه کار میباشد. برای گرفتن مشاوره از وکیل پایه یک دادگستری، اینجا را کلیک کنید.

  • نسخ مجازات قانونی: نسخ مجازات قانونی یکی دیگر از موارد صدور قرار موقوفی تعقیب است. این بدان معناست که جرم یا جرائمی که قبلا توسط قانونگذار مستحق مجازات دانسته می شد، اکنون معنای جرم بودن خود را از دست می دهد و بنابراین متهمینی که اکنون به واسطه انجام آن فعل مجرمانه در حال تغقیب یا در فرایند رسیدگی هستند، دیگر مجرم محسوب نشده و نسبت به ایشان قرار موقوفی تعقیب صادر می شود. مثل نسخ مجازات قانونی حمل و نگهداری ویدئو که در اوایل انقلاب جرم محسوب می شد! لکن پس از مدتی این مجازات حذف گردید. معمولا این واقعه توسط مجلس قانونگذاری و با وضع قوانین جدید یا نسخ قوانین سابق در کشور رخ می دهد.
  • مرور زمان در جرائم بر اساس قانون: در قانون برای تعقیب جرائم مدتی تعیین شده است. این مدت مربوط به جرائم تعزیری است و نسبت به قصاص و حدود مدت خاصی معین نگردیده و بنابراین آنها را نمی توان مشمول مرور زمان دانست. در حقیقت مرور زمان یعنی اگر جرمی واقع شود و مدت زمان خاصی از آن سپری گردد لکن آن جرم مورد تعقیب واقع نشود، پس از طی آن مدت دیگر امکان تعقیب وجود ندارد، و باید نسبت به آن قرار موقوفی تعقیب صادر گردد. بدیهی است هرچه موضوع جرم سنگینتر باشد مشمول مرور زمان قرار گرفتن آن به سالهای بیشتری نیاز دارد.
  • توبه متهم: توبه در جرائمی مثل حدود و تعزیرات جای دارد و قانونگذار موارد متعددی اعلام نموده که اگر متهم قبل از دستیابی به وی یا در بعضی جرائم پس از دستگیر شدن توبه توبه نماید و توبه وی برای دادگاه محرز گردد. دادگاه می تواند قرار موقوفی تعقیب صادر نماید.
  • اعتبار امر مختوم: اعتبار امر مختوم بدان معناست که نسبت به موضوعی که قبلا رسیدگی شده امکان رسیدگی مجدد وجود ندارد و هر زمان که معلوم شود که نسبت به یک اتهام قبلا رسیدگی شده است و دوباره شخص به همان اتهام مورد تحقیق واقع شده باید قرار موقوفی تعقیب صادر شود. چه نسبت به آن اتهام قبلی برائت حاصل شده باشد و چه شخص محکوم شده باشد. بنابراین یک شخص را نمی توان دو مرتبه به اتهام واحد در معرض محکومیت قرار داد.

این مسئله استثنائی دارد آن هم زمانی است که قبلا قرار منع تعقیب برای متهم صادر شده باشد و اکنون دلایل جدیدی برای توجه اتهام به وی کشف گردیده باشد.

  • جنون متهم: اگر و تنها در صورتی که قبل از رسیدگی به جرم متهم، او دچار جنون شود، مورد از مواردی است که باید قرار موقوفی تعقیب صادر گردد. بنابراین اگر متهم در زمان وقوع جرم مجنون باشد به جرم وی رسیدگی می شود و با احراز جنون وی اگر حالت خطرناک وی باقی باشد به بیمارستان روانی و محل مخصوص منتقل می شود تا حالت خطرناک او از بین برود. اگر هم پس از صدور حکم به جنون مبتلا گردد اجرای حکم تا زمان افاقه به تعویق می افتد اگر و به شرطی که اجرای حکم وضعیت روحی یا جسمی وی را بدتر نماید. اما همانطور که معروض گردید در صورتی که بعد از وقوع جرم و قبل از صدور رای قطعی مجنون گردد و احتمال خوب شدن وی نرود، قرار موقوفی تعقیب صادر می گردد.

مهلت اعتراض به قرار موقوفی تعقیب:

مهلت اعتراض به قرار موقوفی تعقیب 10 روز است و باید به دادسرای صادر کننده قرار موقوفی تعقیب ارسال گردد. شخصی که از صدور قرار موقوفی تعقیب متضرر شده است می تواند با اعلام دلایل خود به صدور این قرار معترض گردد. این اعتراض در دادگاه صالح رسیدگی گردیده، نتیجه آن یا تایید قرار است که در این صورت امکان اعتراض مجدد وجود ندارد و یا نقض قرار است که در آن صورت باید توسط دادسرا یا دادگاه نقض کننده مجددا تحقیقات به عمل آمده مورد رسیدگی مجدد قرار گیرد.

داوود اسیوند، وکیل پایه یک دادگستری، متخصص در پرونده های طلاق، خانواده، مهریه، دیه، املاک، ارث و چک، آماده خدمات رسانی به شما عزیزان میباشد.

در صورت نیاز به مشاوره می توانید از طریق راههای ذیل با وکیل پایه یک دادگستری در ارتباط باشید.

   تلفن                        موبایل 

02144270612         09129215258

5/5 (2 نظر)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.