مقدمه
سفته یک سند تجاری است که در معاملات بازرگانی بسیار پر کاربرد است از این رو باید مانند تمام اسناد تجاری ، ویژگی های یک سند تجاری را داشته باشد . سفته یک سند تعهد آور است و صادر کننده آن را متعهد به پرداخت وجه درج شده در سفته می کند .
سفته زمانی به وجود آمد که تجار در انتقال پول از جایی به جای دیگر احساس خطر کردند و اغلب متضرر می شدند . در حال حاضر شرکت های تجاری و تجار با استفاده از سفته مشکلات مالی خود را حل می کنند .
این موضوع گویای این است که سفته در معاملات جای خود را پیدا کرده است البته با همه اینها هنوز هم سفته یک سند ناشناخته است و مردم اغلب از مقرراتی که بر آن حاکم است بی اطلاع اند . از این رو در این مقاله به بیان مفهوم سفته و نحوه صدور سفته می پردازیم .
سفته در ایران
سفته در ایران سندی نسبتاً متروک است و اشخاص ترجیح میدهند برای اطمینان از دریافت طلب خود از چک استفاده کنند و با تقلب نسبت به قانون به درج تاریخ مؤخر بر روی چک اقدام کنند. از دلایل کاربرد نداشتن سفته میتوان به وضع ضمانت اجراهای سنگین برای چک در حالی که ضمانت اجرای سفته چندان تفاوتی با ضمانت اجرای اسناد عادی ندارد، دریافت مالیات از سفته از طریق حق تمبر به میزان نیم در هزار مبلغ سفته، تشریفات خاص برای اعتراض به پرداخت نشدن سفته و شبهه ربوی بودن تنزیل سفته اشاره کرد.
در قانون تجارت ایران سفته چنین تعریف شدهاست:
فتهطلب سندی است که به موجب آن امضاکننده تعهد میکند مبلغی در موعد معین یا عندالمطالبه در وجه حامل یا شخص معین یا به حوالهکرد آن شخص کارسازی نماید.
محل معمول برای تهیه سفته شعب بانک ملی ایران است که در آنها سفته را تا ابتدای سال نود و پنج به قیمت سههزارم مبلغ اسمی آن میفروختند.در اصلاحیه قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۳۱-۴-۱۳۹۴ این مقدار به نیم دهم درصد کاهش یافت.
سفتههای موجود | نرخ فروش | سفتههای موجود | نرخ فروش |
---|---|---|---|
یک میلیونی | 1000 | بیست میلیونی | 20000 |
یک و نیم میلیونی | 1500 | پنجاه میلیونی | 50000 |
دو میلیونی | 2000 | یک صد میلیونی | 100000 |
دو و نیم میلیونی | 2500 | یک صد و پنجاه میلیونی | 150000 |
پنج میلیونی | 5000 | دویست و پنجاه میلیونی | 250000 |
ده میلیونی | 10000 | سیصد میلیونی | 300000 |
قانون سفته
دارنده سفته باید در سررسید سفته را مطالبه کند. اگر وجه سفته پرداخت شد که خب قضیه تمام است ، ولی در صورت عدم پرداخت ، دارنده سفته باید ظرف 10 روز از تاریخ سر رسید، سفته را واخواست کند. واخواست اعتراض رسمی است به سفته ای که در سررسید آن پرداخت نشده و علیه صادرکننده سفته به عمل می آید. از آنجا که این اعتراض باید رسما به صادرکننده ابلاغ شود، واخواست در برگه های چاپی که از طرف وزارت دادگستری تهیه شده نوشته می شود، علاوه بر این بانک ها نیز واخواست نامه چاپی مخصوص دارند. در واخواست رونوشت کامل سفته نوشته می شود و دستور پرداخت وجه سفته که به وسیله دادگاه انجام میگیرد، آورده می شود.
واخواست نامه با استفاده از کاغذ کاربن در 3 نسخه مشابه (یک نسخه اصل و 2 نسخه رونوشت) تنظیم شده و به وسیله واخواست کننده امضا می شود. پس از چسباندن تمبر که مبلغ آن را دادگاه مشخص می کند به دستور دادگاه ، سفته به وسیله مامور اجرا (طبق مقررات مربوط به ابلاغ به صادرکننده سفت)ابلاغ می شود.
البته باید توجه داشت که هیچ نوشته ای نمی تواند جایگزین واخواست نامه شود. نسخه اصلی واخواست نامه به واخواست کننده و نسخه سوم در دفتر واخواست دادگاه بایگانی می شود و مامور ابلاغ نسخه دوم واخواست نامه را به ابلاغ شونده یا محل اقامت او می دهد.
برای استفاده از مسوولیت تضامنی پشت نویس ها، دارنده سفته باید ظرف یک سال از تاریخ واخواست ، دادخواست خود را به دادگاه تقدیم کند. اگر دارنده سفته به این وظیفه قانونی عمل نکند، دعوی او علیه پشت نویس ها پذیرفته نمی شود. دارنده سفته ای که واخواست شده و در موعد مقرر اقامه دعوی کرده ، می تواند از دادگاه بخواهد که اموال طرف دعوی را پیش از رسیدگی و صدور حکم به نفع او توقیف کند.
در این حالت پس از صدور حکم ، دارنده سفته در وصول طلبش از مال توقیف شده ، به دیگران تقدم دارد. دادگاه نیز به محض تقاضای دارنده سفته ، ممکن است معادل وجه آن از اموال طرف مقابل به عنوان تامین توقیف کند.
در صورت اقامه دعوی علیه صادر کننده و پشت نویس در برگه دادخواست در مقابل ستون مربوط به خوانده می توان نام صادرکننده و پشت نویس یا پشت نویسان را ذکر کرد و در توضیح دادخواست در قسمت شرح دعوی از دادگاه محکومیت خوانده ردیف اول به عنوان صادرکننده و خوانده ردیف دوم به عنوان پشت نویس را به صورت تضامنی درخواست کرد.
جهت مشاوره مستقیم با وکیل دادگستری متخصص در امور چک اینجا کلیک نمایید
شرایطی که باید در سفته رعایت شود
قانون تجارت در ماده 308 شرایط شکلی را که باید به هنگام صدور سفته رعایت گردد، مورد اشاره قرار داده است. در صورتی که یکی از این شرایط در صدور سند رعایت نشود، سند صادر شده از مزایایی که برای سفته در نظر گرفته شده است، برخوردار نخواهد شد. طبق این ماده فته طلب یا سفته باید متضمن شرایط ذیل باشد:
- مُهر یا امضاء
- تاریخ صدور
- مبلغی که باید توسط صادرکننده پرداخت شود با حروف
- گیرندهی وجه (سفته میتواند در وجه حامل صادر شود)
- تاریخ پرداخت (اگر زمان پرداخت با تعطیل رسمی مصادف شد، باید روز بعد از تعطیل پرداخت صورت گیرد)
2 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
[…] این مطلب مرتبط است : سفته چیست […]
[…] این مطلب مرتبط است : سفته چیست […]