مقدمه

دارنده چک میتواند جهت وصول مبلغ چک خود با تقدیم دادخواست به دادگاه حقوقی وجه چک را مطالبه نماید و علاوه بر این جهت جلوگیری از پنهان کردن یا انتقال اموال و دارایی توسط خوانده، تقاضای توقیف اموال او یا تامین خواسته نیز بکند علاوه بر این ممکن است خوانده امکان شکایت کیفری یا اعلام جرم در خصوص چک بلامحل و نیز درخواست صدور اجرائیه از اداره اجرایی ثبت هم داشته باشد.برای تشخیص اینکه بهترین راه حل وصول و مطالبه وجه چک با توجه به ویژگیهای پرونده چیست توصیه می شود قبل از هر اقدامی با یک وکیل متخصص چک و اسناد تجاری مشورت نمایید.

تامین خواسته چیست؟

زمانی وجود دارد که خواهان (شاکی)می خواهد خواسته (چیزی که می خواهد مطالبه کند مثل وجه نقد، ملک، خسارت و…) که موضوع پرونده است، قبل از تضییع یا از بین رفتن یا از دسترس خارج شدن توسط طرف مقابل نسبت به توقیف آن اقدام کند؛ مثلا حساب بانکی یا خودرو و یا اموال فرد را قبل از آنکه فرد مقابل اقدام به فروش یا از دسترس خارج کردن توقیف نماید.

کاربرد تامین خواسته چیست؟

کاربرد اصلی تامین خواسته دسترسی راحت تر به اصل موضوع خواسته و جلوگیری از تضییع یا از بین رفتن خواسته است.

در چه مواردی قابل استفاده است؟

•  خواسته یا موضوع اصلی دادخواست در حال تضییع یا تفریط باشد.

برای مثال زمانی که شخصی خودرویی را خریداری می کند ولی فروشنده از تحویل خودرو امتناع می نماید.

اگر خریدار احتمال بدهد که فروشنده ممکن است خودرو را به فرد دیگری منتقل کند یا اینکه خودرو را از دسترس خریدار خارج کرده و با خرد کردن خودرو قطعات آن را بفروشد، خریدار می تواند با دادخواست تامین خواسته نسبت به توقیف خودرو اقدام کند.

• اگر موضوع دعوا سند رسمی باشد.

برای مثال سند ازدواج یک سند رسمی است و زن می تواند جهت مطالبه مهریه خود با استناد به سند ازدواج درخواست تامین خواسته کرده و اموال همسر خود را فورا توقیف کند.

• نسبت به اسناد تجاری واخواست شده می توان درخواست تامین خواسته داد.

اسناد تجاری از قبیل چک،سفته، برات، اسناد شرکت های تجاری، دفاتر تجار، بارنامه های اداره راه.

واخواست همان برگشتی است که در چک وجود دارد فقط واخواست چک توسط بانک انجام میگیرد ولی واخواست سفته و سایر اسناد توسط دادگستری و با پرداخت هزینه واخواست انجام میگیرد.

این مطلب مرتبط است : انتقال حقوق چک

شکل درخواست

در قانون آیین دادرسی مدنی ، از عبارت «درخواست تأمین خواسته» استفاده شده است . بنابراین اگرچه به نظر می رسد که برای این درخواست ، تنظیم و تقدیم دادخواست لازم نباشد ، ولی نوع محاکم اجابت باین درخواست را منوط به تقدیم دادخواست می دانند الا مواردی که در اثنای رسیدگی به دعوی خواهان ، صدور قرار تأمین خواسته تقاضا می شود که در این صورت با تقدیم لایحه و یادداشت عادی نیز شرح آتی بعمل می آید.

نمونه هائی از فرم درخواست تأمین خواسته که قبل از اقامه دعوی اصلی اقامه شده و همچنین ضمن اقامه دعوی مطرح شده و یا در جریان دادرسی اقامه گردیده است در ذیل آورده می شود :

برگ دادخواست به دادگاه عمومی

مشخصات طرفین
نام
نام خانوادگی
نام پدر
شغل
محل اقامت
شهر – خیابان – کوچه – شماره – پلاک

خواهان
مشخصات فروشنده

خوانده
مشخصات خریدار

وکیل یا نماینده قانونی
مشخصات وکیل یا نماینده قانونی (در صورت وجود)

تعیین خواسته و بهای آن
تقاضای صدور قرار تأمین خواسته به مبلغ …………….ریال

دلایل و منضمات دادخواست
فتوکپی مصدق سند رسمی عقد بیع ، فتوکپی مصدق سند مالکیت اتومبیل .

ریاست محترم دادگاه عموم ……….

احتراماً ضمن تقدیم فتوکپی مصدق ، سند رسمی عقد بیع اتومبیل و سند مالکیت آن ، خریدار صدرالذکر طبق سند رسمی شماره …………تنظیم شده در دفترخانه شماره ……. اتومبیل اینجانب را خریداری نموده است و متعهد گردیده در تاریخ مبلغ ……. در دفترخانه شماره ……. پرداخت نماید . نظر به اینکه در تاریخ مقرر اقدام به پرداخت مبلغ مزبور ننموده است ، مستند به بند الف ماده ۱۰۸ ق.آ.د.م تقاضای صدور قرار تأمین خواسته به مبلغ …… را خواهانم .

محل امضاء – مهر – انگشت
و تاریخ ثبت دادخواست
شعبه دادگاه عمومی رسیدگی فرمائید .
نام و نام خانوادگی مقام ارجاع کننده
تاریخ / / امضاء
تاریخ
برگ دادخواست به دادگاه عمومی
مشخصات طرفین
نام
نام خانوادگی
نام پدر
شغل
محل اقامت
شهر – خیابان – کوچه – شماره – پلاک
خواهان
مشخصات فروشنده
خوانده
مشخصات خریدار
وکیل یا نماینده قانونی
مشخصات وکیل یا نماینده قانونی (در صورت وجود)
تعیین خواسته و بهای آن

1. مطالبه مبلغ …………………………
2. صدور قرار تأمین خواسته به مبلغ ……………………………

جهت مشاوره مستقیم با وکیل دادگستری متخصص در امور چک اینجا کلیک نمایید

_{^{نکات مهم مطالبه وجه چک و توقیف اموال}}   

1– توصیه میشود برای تشخیص بقوقیهترین راه های اقدام حقوقی در خصوص چک مقاله ای با همین عنوان را در سایت ما مطالعه کنید.

2- در مورد چک به سه طریق می توان اقدام کرد :

الف- تقدیم دادخواست حقوقی مطالبه وجه چک.

ب- شکایت کیفری و اعلام جرم و اعمال فشار به صادرکننده.

ج- درخواست صدور اجرائیه از اداره اجرایی ثبت.

3- دارنده چک در هر حال همراه با شکایت و اقدام جهت مطالبه وجه چک می تواند تقاضای توقیف سریع و بدون نوبت اموال خوانده را به اندازه مبلغ چک خود را داشته باشد این امکان برای جلوگیری از پنهان کردن و انتقال اموال توسط خوانده است.در اصطلاح  حقوقی به توقیف اموال، تامین خواسته هم می گویند.

4- در صورتیکه خوانده پس از شروع اقدام حقوقی متوجه شکایت دارنده چک شده و اقدام به انتقال اموال نماید عمل وی تحت شرایطی ممکن است معامله به قصد فرار از دین محسوب شده و جرم باشد، معامله به قصد فرار از دین علاوه بر اینکه جرم است اگر سوری باشد قابل ابطال است و اموال به مالکیت خوانده برگشته و امکان وصول مبلغ چک از محل آن امکان پذیر است.

5- دعوای حقوقی مطالبه وجه چک دعوای مالی محسوب میشود و خواهان باید 3/5 درصد هزینه دادرسی پرداخت کنند و دو روش مطالبه وجه چک هزینه دادرسی چندانی ندارد.

6- در صورتیکه چک از امتیازات مندرج در قانون برای شکایت حقوقی برخودار است که ظرف 15 روز برگشت بخورد. در غیر اینصورت دارنده بسیاری از امتیازات خود را از دست می دهد. (از جمله امکان توقیف اموال بدون خسارت احتمالی و امکان مطالبه چک از ضامنین).