نکات مهم در پیش خرید ساختمان:

بر اساس قانون پیش خرید و پیش فروش ساختمان باید بر اساس موازین قانونی انجام پذیرد، در غیر این صورت امکان بروز مشکلاتی وجود خواهد داشت.

بیشترین مشکلات ناشی از قراردادهای پیش فروش ساختمان مربوط به موارد عدم انجام تعهدات پیش فروشنده نسبت به زمان تحویل، نوع اجرا و عدم انتقال سند می باشد.

به هر حال در نوشته امروز نکات مهم از قانون پیش فروش ساختمان که استفاده عملی و کاربردی برای انعقاد چنین قراردادهایی داشته باشد، حضور شما خوانندگان گرامی عرض می نماییم. توجه به این نکات مهم برای پیش خرید ساختمان لازم و ضروری است، هر چند نمی توان همه جزئیات را در این نوشته بازگو کرد.

بر اساس قانون پیش فروش ساختمان و ماده 1 آن قرارداد پیش فروش ساختمان و اشخاصی که می توانند مبادرت به انعقاد این نوع قرارداد نمایند، چنین تعریف شده است:

هر قراردادی با هر عنوان که به موجب آن، مالک رسمی زمین (پیش‌فروشنده) متعهد به احداث یا تکمیل واحد ساختمانی مشخص در آن زمین شود و واحد ساختمانی مذکور با هر نوع کاربری از ابتدا یا در حین احداث و تکمیل یا پس از اتمام عملیات ساختمانی به مالکیت طرف دیگر قرارداد (پیش‌خریدار) درآید از نظر مقررات این قانون « قرارداد پیش‌فروش ساختمان» محسوب می‌شود.
تبصره ـ اشخاص ذیل نیز می‌توانند در چهارچوب این قانون و قراردادی که به‌موجب آن زمینی در اختیارشان قرار می‌گیرد اقدام به پیش‌فروش ساختمان نمایند:
1ـ سرمایه‌گذارانی که در ازاء سرمایه‌گذاری از طریق احداث بناء بر روی زمین متعلق به دیگری، واحدهای ساختمانی مشخصی از بناء احداثی بر روی آن زمین، ضمن عقد و به‌موجب سند رسمی به آنان اختصاص می‌یابد.
2ـ مستأجرین اراضی اعم از ملکی، دولتی، موقوفه که به‌موجب سند رسمی حق احداث بنا بر روی عین مستأجره را دارند.

بنابر ماده فوق الذکر قرارداد پیش فروش ساختمان بایستی با مالک رسمی زمین منعقد شود، در بسیاری از موارد شخصی که مالک زمین است با شخصی که قرار است نسبت به احداث و ساخت ملک اقدام نماید، واحد نیستند. یعنی مالک مقداری از زمین خود را به شخص سازنده انتقال می دهد تا وی با سرمایه خود اقدام ساخت و احداث ساختمان کند، و طبق قرارداد فی مابین ایشان، بر اساس پیش رفت کار مقدار معینی از سند مجددا به نام سازنده منتقل می شود. معمولا هم پیش خریداران با سازنده در ارتباط هستند و مالک ملک را نمی شناسند، چرا که مالک طی قراردادی که با سازنده منعقد کرده است، مسئولیتی بر حضور و احداث ندارد. به هر حال برای پیش خریدار تنها این موضوع اهمیت خواهد داشت که سند فی الموقع ملک را مشاهده نموده و بر اساس آن مالک یا مالکین زمین زا شناسایی و امضای همه مالکین را ذیل قرارداد پیش فروش اخذ نمایند. به بیان دیگر در همان زمان انعقاد قرارداد پیش فروش باید سند ملک مورد بازدید پیش خریدار قرار گرفته و اگر مالکین متعدد برای ملک وجود دارد، همگی باید ذیل قرارداد را امضا نمایند.

با توجه به ماده قانونی فوق الذکر امکان پیش فروش ساختمان در املاک موقوفی و دولتی نیز امکان پذیر است، البته با اخذ مجوزهای لازم از مراجع صلاحیتدار.

اولین پیشنهاد ما به شما مراجعه به وکیل دادگستری متخصص دعاوی ملکی می باشد. داوود اسیوند وکیل پایه یک دادگستری و متخصص در زمینه دعاوی ملکی می تواند در این موارد همراه و مشاور شما باشد.

موارد لازم جهت ذکر در قرارداد:

بر اساس ماده 2 قانون یاد شده مواردی که حتما باید در قرارداد پیش فروش قید گردد، به شرح ذیل است:

در قرارداد پیش‌فروش باید حداقل به موارد زیر تصریح شود:
1ـ اسم و مشخصات طرفین قرارداد اعم از حقیقی یا حقوقی
2ـ پلاک و مشخصات ثبتی و نشانی وقوع ملک
3ـ اوصاف و امکانات واحد ساختمانی مورد معامله مانند مساحت اعیانی، تعداد اتاقها، شماره طبقه، شماره واحد، توقفگاه (پارکینگ) و انباری
4ـ مشخصات فنی و معماری ساختمانی که واحد در آن احداث می‌شود مانند موقعیت، کاربری و مساحت کل عرصه و زیربنا، تعداد طبقات و کل واحدها، نما، نوع مصالح مصرفی ساختمان، سیستم گرمایش و سرمایش و قسمتهای مشترک و سایر مواردی که در پروانه ساخت و شناسنامه فنی هر واحد قید شده یا عرفاً در قیمت مؤثر است.
5 ـ بها یا عوض در قراردادهای معوض، تعداد اقساط و نحوه پرداخت
6 ـ شماره قبوض اقساطی برای بها، تحویل و انتقال قطعی
7ـ زمان تحویل واحد ساختمانی پیش‌فروش‌شده و تنظیم سند رسمی انتقال قطعی
8 ـ تعیین تکلیف راجع به خسارات، تضمینها و قرارداد بیمه‌ای، تغییر قیمت و تغییر مشخصات مورد معامله
9ـ تعهدات پیش‌فروشنده به مرجع صادرکننده پروانه و سایر مراجع قانونی
10ـ معرفی داوران
11ـ احکام مذکور در مواد (6)، (7) و (8) و تبصره آن، (9)، (11)، (12)، (14)، (16) و (20) این قانون

برای کوتاه شدن نوشته از توضیحات اضافی در مورد این ماده خودداری می کنیم، چه آنکه به نظر موضوع مبهمی در این ماده وجود ندارد، فقط توضیحی در مورد بند 10 یعنی معرفی داوران ارائه خواهیم نمود که به جهت آنکه آیین نامه اجرایی این موضوع ( داوری ) علیرغم گذشت چندین سال هنوز توسط مراجع ذیصلاح ارائه نشده است، موضوع حائز اهمیتی می باشد.

اساسا بند 10 ماده 2 به دلیل وجود ماده 20 قانون پیش فروش ساختمان در این ماده عنوان شده است. در ماده 20 این قانون سخن از داور و حل اختلافات توسط داوری به میان آمده است، بنابراین بر اساس آن ماده که عنوان داشته کلیه اختلافات ناشی از قراردادهای پیش فروش ساختمان باید از طریق داوری حل و فصل گردد، و پیش فروشنده و پیش خریدار هر یک باید یک داور برای این موضوع معرفی نمایند، در ماده 2 قانون و در شرایط الزامی قابل ذکر در قرارداد به نام داوران نیز اشاره شده است. متن ماده 20 قانون پیش فروش ساختمان به این شرح است:

کلیه اختلافات ناشی از تعبیر، تفسیر و اجراء مفاد قرارداد پیش‌فروش توسط هیأت داوران متشکل از یک داور از سوی خریدار و یک داور از سوی فروشنده و یک داور مرضی‌الطرفین و در صورت عدم توافق بر داور مرضی‌الطرفین یک داور با معرفی رئیس دادگستری شهرستان مربوطه انجام می‌پذیرد. درصورت نیاز داوران می‌توانند از نظر کارشناسان رسمی محل استفاده نماید. آئین‌نامه اجرائی این ماده توسط وزارت مسکن و شهرسازی و وزارت دادگستری تهیه و به تأیید هیأت وزیران خواهد رسید. داوری موضوع این قانون تابع مقررات آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب خواهد بود.

مشاهده می فرمایید که در متن ماده پس از شرح مسئله، تهیه آئین نامه آن را به عهده وزارت مسکن و شهرسازی و وزارت دادگستری قرارداده است اما متاسفانه تا امروز هیچ آئین نامه ای بابت این موضوع ارائه نشده است و بنابراین موضوع داوری در این قراردادها با ابهامات عدیده ای مواجه است. به هر حال با توجه به عدم ارائه آئین نامه ضرورت و لزومی بر تعیین داور وجود ندارد، لکن به هر حال بر اساس ماده 10 قانون مدنی و ماده 454 قانون آئین دادرسی مدنی که مقرر می دارد ” کلیه اشخاصی که اهلیت اقامه دعوا دارند می‌توانند با تراضی یکدیگر منازعه و اختلاف خود را خواه در دادگاهها طرح شده یا نشده باشد و در صورت طرح در هر مرحله ای ازرسیدگی باشد، به داوری یک یا چند نفر ارجاع دهند. ”  طرفین می توانند به موضوع داوری متعهد باشند و شرط داوری خود را اضافه نمایند.

قبل از تصمیم گیری در هر زمینه ای، گرفتن مشاوره از افراد متخصص، لازمه کار میباشد. برای گرفتن مشاوره از وکیل پایه یک دادگستری، اینجا را کلیک کنید.

تنظیم قرارداد در دفتر اسناد رسمی:

بر اساس ماده 3 قانون پیش فروش ساختمان، مقرر شده است که این نوع قراردادها باید در دفاتر اسناد رسمی منعقد گردد، ماده 3 این قانون چنین مقرر داشته است:

قرارداد پیش‌فروش و نیز قرارداد واگذاری حقوق و تعهدات ناشی از آن باید با رعایت ماده (‌٢) این قانون از طریق تنظیم سند رسمی نزد دفاتر اسناد رسمی و با درج در سند مالکیت و ارسال خلاصه آن به اداره ثبت محل صورت گیرد.

و در برابر اشخاصی که اقدام به پیش فروش ساختمان بدون تنظیم سند رسمی نمایند، مجازات به شرح ماده 23 همین قانون مقرر کرده است:

اشخاصی که بدون تنظیم سند رسمی اقدام به پیش‌فروش ساختمان یا بدون اخذ مجوز اقدام به درج یا انتشار آگهی نمایند، به حبس از ‌٩١ روز تا یک‌سال یا جزای نقدی به میزان دو تا چهار برابر وجوه و اموال دریافتی محکوم می‌شوند.

البته این مجازاتها برای شخص پیش فروشنده است و به پیش خریدار تسری ندارد، همچنین موجب باطل شدن قرارداد عادی پیش فروش ساختمان نخواهد بود، چون در متن ماده سخنی از ابطال و باطل شدن قرار داد نشده است و فقط برای جلوگیری از انعقاد این قرارداد ها به صورت عادی، مجازاتی تعیین کرده است. اما متاسفانه مشاورین املاک که علیرغم تصریح قانون باید طرفین را به دفتر اسناد رسمی راهنمایی نمایند، برای جلب مقادیری سود، خود مبادرت به تنظیم قرارداد می نمایند. در ماده 24 این قانون مقرر شده است:

مشاوران املاک باید پس از انجام مذاکرات مقدماتی، طرفین را جهت تنظیم سند رسمی قرارداد پیش‌فروش به یکی از دفاتر اسناد رسمی دلالت نمایند و نمی‌توانند راسا مبادرت به تنظیم قرارداد پیش‌فروش نمایند. در غیراین‌صورت برای بار اول تا یک‌سال و برای بار دوم تا دو سال تعلیق پروانه کسب و برای بار سوم به ابطال پروانه کسب محکوم می‌شوند.

ضمن اینکه جای این نکته خالی است که باید بگوییم این جرم ( جرم پیش فروش ساختمان بدون تنظیم سند رسمی در دفترخانه)  از جرائم قابل گذشت است و هر زمان با گذشت شاکی تعقیب جرم یا اجرای مجازات متوقف می گردد. تبصره ماده 23 در این باره عنوان نمودده است:

تبصره ـ جرایم مذکور در این ماده تعقیب نمی‌شود مگر با شکایت شاکی خصوصی یا وزارت مسکن و شهرسازی و با گذشت شاکی، تعقیب یا اجرای آن موقوف می‌شود.

جرائم و خسارات:

همانگونه که معروض شد، عمده مشکل این قرارداد ها عدم انجام به موقع تعهدات، از قبیل تحویل و تنظیم سند است، برای همین قانون برای چنین مواردی خساراتی معین کرده است که در ماده 6 این قانون مطرح شده است:

ماده 6 قانون پیش فروش ساختمان:

چنانچه پیش‌فروشنده در تاریخ مقرر در قرارداد، واحد پیش‌فروش‌شده را تحویل پیش‌خریدار ندهد و یا به تعهدات خود عمل ننماید علاوه بر اجرای بند (‌٩) ماده (‌٢) این قانون مکلف است به شرح زیر جریمه تاخیر به پیش‌خریدار بپردازد مگر این‌که به مبالغ بیشتری به نفع پیش‌خریدار توافق نمایند. اجرای مقررات این ماده مانع از اعمال خیارات برای پیش‌خریدار نیست.
‌١ـ درصورتی که واحد پیش‌فروش‌شده و بخش‌های اختصاصی نظیر توقفگاه (پارکینگ) و انباری در زمان مقرر قابل بهره‌برداری نباشد، تا زمان تحویل واحد به پیش‌خریدار، معادل اجرت‌المثل بخش تحویل‌ نشده.
‌٢ـ درصورت عدم انجام تعهدات در قسمتهای مشاعی، روزانه به میزان نیم‌درصد (‌۵/ ‌٠%) بهای روز تعهدات انجام‌نشده به میزان قدرالسهم پیش‌خریدار
‌٣ـ درصورت عدم انجام تعهدات در قسمت‌های خدمات عمومی موضوع بند (‌٩) ماده (‌٢) این قانون از قبیل خیابان، فضای سبز، مساجد، مدارس و امثال آن روزانه به میزان یک در هزار بهای روز تعهدات انجام شده به میزان قدرالسهم پیش‌خریدار
‌۴ـ درصورت عدم اقدام به موقع به سند رسمی انتقال، روزانه به میزان یک در هزار مبلغ قرارداد.

البته ذکر نکات بالا در قانون مانع از آن نیست که طرفین خود خساراتی بیشتر از آنچه عنوان شده تعیین نمایند. به بیان دیگر طرفین قرارداد می توانند هر مبلغی که بخواهند برای خسارت تاخیر در انجام  هر تعهد تعیین نمایند و حتی اگر مبلغ مذکور بسیار بالاتر از موارد عنوان شده در قانون نیز باشد، باز هم به لحاظ قانونی مشکلی نخواهد داشت و دادگاهها موظف به تعیین همان میزان خسارت هستند که در قرارداد معین و ذکر شده است. دلیل این امر هم توافقی است که طرفین بر این مبالغ نموده اند، چه آنکه در غیر از مواردی که بر خلاف اخلاق حسنه ونظم عمومی باشد، توافق طرفین قرارداد بر هر قانونی ارجحیت دارد.

در این نوشته تلاش بر این شد که موارد مهم قانون برای شما عزیران خواننده مطرح گردد، اما به هر حال پرداختن به همه جزئیات در این نوشته ها امکان پذیر نیست، بنابراین می توانید برای دریافت اطلاعات جزئی تر و تخصصی تر از طریق مشاوره با وکیل پایه یک دادگستری و متخصص در امور ملکی و ثبتی اقدام نمایید.

داوود اسیوند، وکیل پایه یک دادگستری، متخصص در پرونده های حقوقی، ملکی، طلاق، خانواده، مهریه، دیه، ارث و چک، آماده خدمات رسانی به شما عزیزان میباشد.

در صورت نیاز به مشاوره می توانید از طریق راههای ذیل با وکیل پایه یک دادگستری در ارتباط باشید.

   تلفن                        موبایل 

02144270612         09129215258

5/5 (2 نظر)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.