در این نوشته قصد داریم مطالبه چک از طریق دایره اجرای ثبت را بررسی نماییم ، در ضمن نحوه تنظیم چک، اقامه دعوی بر علیه ظهر نویس چک و مرجع صالح برای مطالبه وجه چک را تحت مطالعه قرار می دهیم .چک و مطالبه وجه آن از موارد مبتلا به حقوقی است و اطلاع از جزئیات چک و نحوه مطالبه آن و یا اقامه دعوی علیه ظهرنویسان بسیار قابل توجه خواهد بود.

نحوه تنظیم برگ چک :

تنظیم چک – چک می تواند در وجه حامل یا شخص معین یا به حواله کرد باشد و می تواند فقط با امضای پشت آن که اصطلاحا به آن ظهرنویسی می گویند، به دیگری منتقل می شود. یکی از مواردی که مورد توجه در اختلافات حسابرسی است ، خط کشیدن بر روی کلمه “حواله کرد” است ،در واقع صادر کننده چک با خط کشیدن روی کلمه “حواله کرد” ، حق پشت نویسی را از کسی که چک در وجه او صادر شده سلب می کند و دیگر امکان انتقال آن با ظهر نویسی وجود ندارد،بنابراین در صورت انتقال چک از طرف دارنده به دیگری بانک می تواند از پرداخت وجه آن به شخص ثالث خودداری کند.

اقامه دعوی علیه ظهرنویس چک :

در مورد چک و در دعوای حقوقی چک صادر کننده و ظهرنویس ها (کسانیکه چک را پشت نویسی یا امضا کرده اند) دارای مسؤولیت تضامنی اند یعنی هر یک از ایشان در قبال همه مبلغ چک مسؤولیت دارند و دارنده چک این اختیار را دارد که به هریک از صادر کننده یا ظهرنویسان که بخواهد مراجعه کند و به هرکدام که به اصطلاح مراجعه نمود و علیه وی اقامه دعوی کردباید کل مبلغ چک را بپردازد. برای اقامه دعوی حقوقی علیه همه عوامل، وقتی که چک باید در ایران پرداخت شود،دارنده چک بایستی ظرف یک سال از تاریخ عدم پرداخت چک و چنانچه بایستی در خارج پرداخت شود، ظرف دو سال از تاریخ عدم پرداخت چک، دعوی حقوقی خود را مطرح نماید ، وگرنه دعوی حقوقی فقط علیه صادر کننده امکان خواهد داشت و دادگاه دعوای علیه ظهر نویس ها را  استماع نخواهد نمود .همانگونه که اعلام شد، مسئولیت ظهر نویسان و صادر کننده تضامنی است و دارنده چک می تواند علیه هر یک از این اشخاص، اقامه دعوی نماید، همچنین می تواند چند نفر از آنان یا همه ایشان را طرف دعوی قرار دهد و هرکدام که اموالی داشته باشند، باید کل مبلغ چک را پرداخت کنند و بعدا علیه صادر کننده یا ظهرنویسان قبلی خود طرح دعوی نمایند و این مسئله به دارنده چک ارتباطی ندارد. برای اقدام علیه ظهر نویس چک فقط می توان اقامه دعوی حقوقی نمود، زیرا مقررات اجرای ثبت و دادسرا و دادگاه کیفری، فقط علیه صادر کننده پیش بینی شده است ، بنابراین مستخضر باشید ، نسبت به ظهر نویسان نمیتوان دعوی کیفری طرح نمود .

مرجع صالح رسیدگی به دعوای مطابه وجه چک؛

دادخواست مطالبه وجه چک در تهران و سایر استان‌ها، از طریق دفاتر خدمات حقوقی و قضایی، امکان پذیر است. اکنون و با توجه به قوانین اخیر التصویب در مورد چک های حقوقی با مبلغ کمتر از بیست میلیون تومان قابل مطالبه از طریق شوراهای حل اختلاف هستند و چک‌های با مبالغ بیش از این حد نصاب، در دادگاهای عمومی مطرح می گردند . در مورد چکهایی نیز که از طریق دادسرا و دادگاههای کیفری قابل رسیدگی هستند و شرح آن در پستهای قبلی رفت، مبلغ ملاک عمل نیست و دادسرا با هر مبلغی به جرم چک بلامحل رسیدگی می نماید.

برای دیدن مطلب : چک با وصف کیفری اینجا کلیک کنید.

دادگاه صالح حقوقی یا کیفری ، دادگاهی است که چک در حوزه قضایی آن دادگاه به بانک ارائه شده و گواهی عدم پرداخت صادر شده است.

مطالبه چک از اجرای ثبت :

وصول چک از اجرای ثبت – بر اساس ماده 2 قانون صدور چک ، شرط  اساسی وصول چک به شیوه ثبتی ، این است که چک باید عهده یکی از بانک های مجاز کشور صادر شده باشد . یعنی اینکه  تنها چک هایی را می توان به شیوه ثبتی مطالبه نمود که وجه چک توسط بانکهای مجاز داخلی قابل پرداخت باشد؛ و چکهای مربوط به موسسات مالی اعتباری یا صندوق های قرض الحسنه از این طریق قابل مطالبه نیستند. در صورت وجود شرط مذکور ، می توان به ادارات ثبت محل مراجعه و تقاضای صدور اجراییه برای وصول چک نمود .جهت صدور اجراییه چک از طریق اجرای ثبت ، مدارک زیر را ضروری است :

• اصل و فتوکپی مصدق ( برابر با اصل شده ) چک و گواهی عدم پرداخت آن .
• کارت ملی مطالبه کننده (خواهان).
• وجود مطابقت امضای صادرکننده با نمونه امضا در بانک در برگه واخواست که باید توسط بانک در گواهی عدم پرداخت قید گردیده باشد .(در صورت عدم مطابقت امضا یا امضا توسط شخص دیگر پرونده باید از طریق مراجع قضائی و دادگاه حقوقی پیگیری شود.)
• دریافت فرم تقاضای صدور اجراییه چک از اداره ثبت و تکمیل آن .

این مطلب را نیز بخوانید : خرید ملک بصورت وکالتی چه خطراتی دارد و راه حل آن چیست ؟

مدارک فوق الذکر را باید به اداره ثبت اسناد محلی که بانک صادر کننده گواهی عدم پرداخت در آن قرار دارد ارائه نمود . بلافاصله پس از آنکه برای چک اجراییه صادر گردید، این اجراییه به بدهکار ابلاغ می شود و وی موظف ایت ظرف مدت 10 روز نسبت به پرداخت مبلغ مندرج در چک یا فراهم نمودن ترتیبات پرداخت آن و یا معرفی اموال خود جهت بهره برداری، اقدام نماید . در غیر این صورت، دارنده چک می تواند تقاضای توقیف اموال صادرکننده چک را به اداره ثبت تقدیم نماید .

اگر نیاز به مشاوره در این زمینه دارید با وکیل دادگستری داوود اسیوند تماس بگیرید .

جهت مشاوره حضوری و تعیین وقت با تلفن 44270612 – 021 تماس حاصل نمائید.