در صورتی که تا به اکنون برای چک کسی ضامن شده اید یا تصمیم به ضمانت چک دارید خواندن مقاله مسئولیت ضامن چک که در ادامه می آید به شما پیشنهاد می گردد. نا آگاهی و نداشتن اطلاعات کافی از حقوق تجارت قبل از ورود به تجارت خطر بسیار بزرگی است و بهتر است آشنایی با مسائلی مانند مسئولیت ضامن چک را پیش از قبول نقش ضامن در چک داشته باشید. در ادامه این مقاله سعی داریم به پرسش های شما در زمینه چک پاسخ گوییم و به مواردی چون چک، شکایت کیفری از ضامن چک و چک برگشتی بپردازیم، شما می توانید از دادسان وکیل شکایت کیفری از ضامن چک را درخواست کنید.
شکایت از ضامن چک
یکی از مواردی که باید در ابتدا به آن اشاره نمود این است که اگرچه برخی از نویسندگان حقوقی اعتقاد دارند ضامن چک به همراه صادرکننده مسئولیت تضامنی ندارد، منتها تقریبا نزدیک به اتفاق استادان حقوق تجارت نظر مخالفی دارند. به این ترتیب که ضامن چک، به همراه سایر متعهدان چک، دارای مسوولیت تضامنی است. رویه قضایی نیز در محاکم همین نظر را در عمل اجرا می نماید، در نتیجه فردی که چک فرد دیگر اعم از حقیقی یا حقوقی را به عنوان ضامن امضا می نماید می بایست کاملا واقف به این موضوع باشد که ممکن است دارنده چک صرفا علیه او تا سقف ریالی مبلغ چک اقامه دعوی نماید.
ابتدا باید خاطرنشان کرد ماده ۳۱۵ قانون تجارت، شرایط خاصی را برای افراد دارنده چک لحاظ کرده است. بنابراین سررسیدهای مورد اشاره قانون که ۱۵ یا ۴۵ روز است باید رعایت شود تا فرد بتواند از امتیاز خاص چک استفاده کند. حال دو فرض را با هم بررسی می‌کنیم:
۱- در فرضی که صادرکننده چک، وجه را تدارک دیده است و مبلغ در بانک به نحو کامل موجود باشد، اما به هر دلیلی فرضا مانند اینکه بانک ورشکسته شود، امکان پرداخت مبلغ را به دارنده نداشته باشد. در این فرض اگر مهلت‌های فوق‌الذکر گذشته باشد ضامن صادرکننده دیگر مسوولیتی نخواهد داشت.
۲- اما در فرض دوم، صادرکننده اساسا مبلغ را کمتر از مقداری که در چک درج کرده است، داراست یا فرضا مبلغ را از بانک مسترد کرده باشد؛ اگر ضامن صرفا از ظهرنویس چک ضمانت کرده باشد و دارنده نیز مهلت‌های بالا را رعایت نکرده باشد، اینجا است که دعوی حقوقی دارنده چک علیه ضامن ظهرنویس نزد دادگاه قابل قبول نخواهد بود. اگر ضامن از صادرکننده ضمانت کرده باشد وضعیت چگونه است؟ اگر در مهلت مذکور اعتراض شود دعوی علیه ضامن نزد دادگاه معتبر است و اگر در مهلت مذکور اعتراض نشود، دعوی علیه ضامن نیز ممکن نیست.
جهت مشاوره مستقیم با وکیل دادگستری متخصص در امور چک اینجا کلیک نمایید
گواهی عدم پرداخت چک چیست؟
از طرف دیگر می بایست خاطرنشان نمود حتی در صورتی که دارنده چک، در مهلت های ۱۵ و ۴۵ روزه گواهی عدم پرداخت چک از بانک اخذ نموده باشد، این گونه نیست هر زمانی که مورد علاقه او بود، بتواند علیه ضمانت کننده اقامه دعوی نماید. بلکه مطابق با ماده ۳۱۸ قانون تجارت، دعاوی دارنده علیه ضامن صادرکننده یا ظهرنویس، تنها تا پنج سال از تاریخ مطالبه چکامکان پذیر است و پس از آن دارنده تنها می تواند از کسی وجه چک را مطالبه نماید که به زیان او استفاده بلاجهت کرده است. مساله دیگر اینکه اگرچه می توان علیه صادرکننده چک طرح دعوی کیفری کرد اما علیه ضامن یا حتی ظهرنویس ممکن نیستشکایت کیفری در دادسرا داشت.
چک برگشتی
وقتی چک برگشت می‌خورد و از نظر حقوقی با گواهی عدم پرداخت مواجه میشود، متاسفانه هیچ گاه ضامن از این امر مطلع نمی‌شود. چه خوب که بانک‌ها همانند وقتی که اگر وام‌گیرنده و فردی که تسهیلات بانکی را اخذ کرده است در مواعد مقرر مبالغ را واریز نکند، ضامن را مطلع می‌کنند؛ همین کار را برای ضامن چک نیز انجام دهند. حداقل در مواردی که ضامن نام و نام خانوادگی یا مشخصاتی از خود درج کرده است با او ولو در حد یک تماس تلفنی گرفته شود و او را مطلع کنند. البته این حرف هم صحیح است که در عمل امکان این کار سخت و دشوار است. چه اینکه تقریبا در غالب موارد، ضامن صرفا یک امضا می‌کند و بانک نمی‌تواند به راحتی او را شناسایی کند. اما حداقل در دارنده بدون واسطه چک که خودش به احتمال زیاد زمانی که ضامن چک را ضمانت کرده در محل بوده این امر قابل انجام است. ضرری که در این خصوص به ضامن وارد خواهد شد را در پایین توضیح می‌دهیم و پس از آن متوجه خواهیم شد که چه تفاوت بزرگی بین دانستن زمان برگشت خوردن چک و ندانستن آن وجود دارد.
محکومیت صادرکننده به پرداخت تمامی خسارات و هزینه‌های وارد شده
در نهایت اینکه برابر با تبصره الحاقی سال ۷۶ مجمع تشخیص مصلحت نظام در ماده دوم برای دارنده چک این حق درنظر گرفته شده که محکومیت صادرکننده به پرداخت تمامی خسارات و هزینه‌های وارد شده را که مستقیما و به‌طور متعارف در جهت وصول طلب خود از ناحیه وی متحمل شده است از دادگاه تقاضا کند. منظور از عبارت کلیه خسارات و هزینه‌های وارد شده نیز برابر با تفسیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، خسارات تاخیر تادیه بر مبنای نرخ تورم از تاریخ چک تا زمان وصول آن از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام شده و هزینه دادرسی و حق‌الوکاله بر اساس تعرفه‌های قانونی است.
بنابراین مشخص است که ضامن یک چک تا چه میزان می‌تواند خود را مسوول بداند. ضمنا در بسیاری موارد اختلاف پیش می‌آید که امضایی که در چک شده به عنوان ضمانت شده یا به عنوان ظهرنویسی؟ تفاوت هم البته مشخص است مسوولیت‌های ضامن من حیث‌المجموع، از مسوولیت‌های ظهرنویس کمتر است.
وکیل پایه یک دادگستری در امور اسناد تجاری و قراردادها
سلام.
آیا قانون اجازه داده به دارنده چک هرزمانی دوست داشت بر علیه ضامن اقدام کند؟سال96چک برگشت خورده سال 97دادخواست مطالبه بر علیه صاحب چک و ضامن داده. منکه ضامنم بعداز سه سال فهمیدم چون هیچگونه ابلاغی بهم نشده با توجه به اینکه ثنا هم داشتم الآن چهار برابر مبلغ چک میخواد چکار کنم رئیس محترم شورا هم خیلی اسرار بر پرداخت مبلغ اضافه دارندــــــــــچرا نمیدونم کجا برم بدادم برسن؟
با سلام طبق مواد مرتبط در قانون تجارت، دارنده سند تجاری مثل چک، در صورتیکه منتهی به 15 روز از تاریخ سررسید چک، آن را برگشت کرده باشد و طی مدت یکسال از تاریخ واخواست، طرح دعوی نموده باشد، امکان مطالبه مبلغ را از ضامن یا صادر کننده دارد، در غیر اینصورت صرفا علیه صادر کننده می تواند اقامه دعوی کند و دعوای او علیه ضامن قابلیت رسیدگی ندارد.
شکایت از ضامن فقط در دادگاه حقوقی امکان پذیر هست، بنابراین ایشان با توجه به اینکه در دادخواست های جداگانه خواسته خودش رو علیه شما و صادر کننده مطرح کرده، می تونه دادخواست خودش را نسبت به شما مسترد کند، و دعوای ایشان علیه صادر کننده همچنان بقوت خود باقی خواهد ماند.
درود بر شما. آیا باید برای ضامن چک جداگانه دادخواست داد؟؟؟ از صادر کننده چک اقدام کردم و اجرائیه صادر شده. حالا میخوام از ضامن هم شکایت کنم. آیا باید جلب ثالث اقدام کنم ؟؟ یا دادخواست جداگانه بدم؟ یا ترتیب دیگه ای داره؟؟ چک صیادی و ثبت شده، سر تاریخ هم برگشت و گواهی عدم پرداخت صادر شده . سه ماه پیش از صادر کننده اقدام کردم.
سپاس از اینهمه محبت شما
یا سلام
چند نکته برای راهنمایی شما عزیز،
1- ظنسبت به ضامن با ظهر نویس سند تجاری فقط برای مطالبه وجه چک و به صورت حقوقی امکان طرح دعوی وجود دارد، بنابراین علیه ضامن یا ظهر نویس طرح شکایت کیفری معنا ندارد. به این نکته توجه داشته باشید.
2- اگر در دادخواست اولیه دعوی حقوقی ضامن یا ظهر نویس را به همراه صادر کننده طرف شکایت قرار نداده اید، بهتر است اکنون دادخواست جداگانه ای به طرفیت ایشان ارائه کنید و طی دادخواست به سابقه رسیدگی و شعبه رسیدگی کننده اشاره نمایید. رای قبلی را پیوست دادخواست جدید نمایید.
3- اساسا وجه چک را می توان از هر کدام از اشخاص چک مثل صادر کننده، ظهر نویس یا ضامن به صورت جداگانه مطالبه کرد.
4- متاسفانه در رویه شاهد این هستیم که بعضی دادگاهها انتقال دهنده چک صیادی را به عنوان ظهرنویس نمی پذیرند، چون امضا فیزیکی ظهرنویس در پشت چک وجود ندارد. ضمن اینکه این استدلال صحیح نیست، تعداد دادگاههایی که این رویه را اتخاذ می کنند، کم است اما به هرحال در زمان دفاع این مسئله را مد نظر داشته باشید.
باسلام
عقد ضمان مانند سایر عقود شفاها و به صورت لفظی نیز منعقد می شود، اما عقودی که به صورت شفاهی منعقد می شوند در زمان اثبات و طرح در دادگاه با مشکلاتی همراه هستند، به خصوص اینکه یکی از طرفین وقوع عقد را کتمان نماید. بنابراین اگر شما وقوع عقد ضمان را در مرجع صالح بپذیرید باید مسیولیت آن را نیز قبول کنید.
10 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید
سلام.
آیا قانون اجازه داده به دارنده چک هرزمانی دوست داشت بر علیه ضامن اقدام کند؟سال96چک برگشت خورده سال 97دادخواست مطالبه بر علیه صاحب چک و ضامن داده. منکه ضامنم بعداز سه سال فهمیدم چون هیچگونه ابلاغی بهم نشده با توجه به اینکه ثنا هم داشتم الآن چهار برابر مبلغ چک میخواد چکار کنم رئیس محترم شورا هم خیلی اسرار بر پرداخت مبلغ اضافه دارندــــــــــچرا نمیدونم کجا برم بدادم برسن؟
با سلام طبق مواد مرتبط در قانون تجارت، دارنده سند تجاری مثل چک، در صورتیکه منتهی به 15 روز از تاریخ سررسید چک، آن را برگشت کرده باشد و طی مدت یکسال از تاریخ واخواست، طرح دعوی نموده باشد، امکان مطالبه مبلغ را از ضامن یا صادر کننده دارد، در غیر اینصورت صرفا علیه صادر کننده می تواند اقامه دعوی کند و دعوای او علیه ضامن قابلیت رسیدگی ندارد.
با سلام وخسته نباشید.
دارنده چک از من به عنوان ضامن شکایت کرده از دارنده چک هم همینطور..
شکایت جداگانه هستن
حالا دارنده چک در ازای پول کمی از چک به من رضایت شفاهی داده ومیگه مابقی پول از صاحب چک میگیرم..
حالا سوالم اینه که دارنده چک میتونه در دادگاه بیاد وفقط به من به عنوان ضامن رضایت بده ولی رضایت دارنده چک وبدهیش سر جای خودش باشه؟
شکایت از ضامن فقط در دادگاه حقوقی امکان پذیر هست، بنابراین ایشان با توجه به اینکه در دادخواست های جداگانه خواسته خودش رو علیه شما و صادر کننده مطرح کرده، می تونه دادخواست خودش را نسبت به شما مسترد کند، و دعوای ایشان علیه صادر کننده همچنان بقوت خود باقی خواهد ماند.
سلام میخواستم بگم اگر پولی که صرفا برای قالی بافی به حساب وام گیرنده واریز میشود و ضامن به طریقی ان پول وام از صاحب وام دریافت کند جرمش چیست
سلام، این سوالی که پرسیدید خیلی کلی هست، به این شکل امکان راهنمایی صحیح برای بنده فراهم نیست، باید با جزییات بیشتری سوالتون رو مطرح کنید.
درود بر شما. آیا باید برای ضامن چک جداگانه دادخواست داد؟؟؟ از صادر کننده چک اقدام کردم و اجرائیه صادر شده. حالا میخوام از ضامن هم شکایت کنم. آیا باید جلب ثالث اقدام کنم ؟؟ یا دادخواست جداگانه بدم؟ یا ترتیب دیگه ای داره؟؟ چک صیادی و ثبت شده، سر تاریخ هم برگشت و گواهی عدم پرداخت صادر شده . سه ماه پیش از صادر کننده اقدام کردم.
سپاس از اینهمه محبت شما
یا سلام
چند نکته برای راهنمایی شما عزیز،
1- ظنسبت به ضامن با ظهر نویس سند تجاری فقط برای مطالبه وجه چک و به صورت حقوقی امکان طرح دعوی وجود دارد، بنابراین علیه ضامن یا ظهر نویس طرح شکایت کیفری معنا ندارد. به این نکته توجه داشته باشید.
2- اگر در دادخواست اولیه دعوی حقوقی ضامن یا ظهر نویس را به همراه صادر کننده طرف شکایت قرار نداده اید، بهتر است اکنون دادخواست جداگانه ای به طرفیت ایشان ارائه کنید و طی دادخواست به سابقه رسیدگی و شعبه رسیدگی کننده اشاره نمایید. رای قبلی را پیوست دادخواست جدید نمایید.
3- اساسا وجه چک را می توان از هر کدام از اشخاص چک مثل صادر کننده، ظهر نویس یا ضامن به صورت جداگانه مطالبه کرد.
4- متاسفانه در رویه شاهد این هستیم که بعضی دادگاهها انتقال دهنده چک صیادی را به عنوان ظهرنویس نمی پذیرند، چون امضا فیزیکی ظهرنویس در پشت چک وجود ندارد. ضمن اینکه این استدلال صحیح نیست، تعداد دادگاههایی که این رویه را اتخاذ می کنند، کم است اما به هرحال در زمان دفاع این مسئله را مد نظر داشته باشید.
من به صورت شفاهیی پشت تلفن یکی ضامنت کردم حالا طرف چکش پاس نشده
طرفی که طلبکاره از منم میتونه شکایت کنه یا نه؟
باسلام
عقد ضمان مانند سایر عقود شفاها و به صورت لفظی نیز منعقد می شود، اما عقودی که به صورت شفاهی منعقد می شوند در زمان اثبات و طرح در دادگاه با مشکلاتی همراه هستند، به خصوص اینکه یکی از طرفین وقوع عقد را کتمان نماید. بنابراین اگر شما وقوع عقد ضمان را در مرجع صالح بپذیرید باید مسیولیت آن را نیز قبول کنید.